một số dấu hiệu bất lợi này rất đa dạng, có khả năng từ nhẹ tới nặng, cần ngừng sử dụng thuốc cũng như nên tới sự giúp đỡ của y tế. da khoa dai dong

Thuốc có khả năng gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

sau đây là những triệu chứng bất lợi thường xảy ra thể hiện ở da cũng như con đường tiêu hóa mà người bị mắc bệnh có thể nhận biết trong vô cùng trình dùng thuốc.

biểu hiện bất lợi ở da

Ban đỏ:

dấu hiệu là dạng ban sẩn, nhỏ như đầu đinh ghim ở thân mình hoặc có thể liên kết lại với nhau tạo thành mảng, dẫn tới ngứa. Ban đỏ có thể xuất hiện sau sử dụng thuốc khoảng một tuần và tồn tại tới vài tuần. Người bị mắc bệnh lúc sử dụng kháng sinh (ampicillin, amoxycillin, cotrimoxazole, cefaclor) hoặc thuốc chống động kinh (carbamazepine)… có thể mắc biểu hiện bất lợi này.

Ban đỏ có thể xuất hiện sau dùng thuốc khoảng một tuần.

Mề đay:

Thường là triệu chứng ban đầu của phần lớn những tình trạng dị ứng thuốc, trong đấy có những dị ứng thuốc vô cùng nặng như hội chứng Stevens - Johnson, hội chứng Lyell…

dùng kháng sinh (đặc biệt là penicillin), huyết thanh, vắc-xin, thuốc chống viêm không steroid viết tắt NSAID (aspirin, diclofenac, ibuprofen)... Thường gặp dấu hiệu bất lợi này nhất. Mề đay có khả năng xuất hiện sau sử dụng thuốc từ 5-10 phút đến vài ngày tùy theo từng loại thuốc dẫn tới dị ứng. Hiện tượng nặng, kèm theo với mề đay có thể đau bụng, đau khớp, chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi, sốt cao...

Phù Quincke:

Phù Quincke là một dạng mề đay khổng lồ với những triệu chứng sưng phù cục bộ dưới da đặc biệt ở mí mắt, môi, miệng. Nếu như phù Quincke ở họng, thanh quản làm cho co thắt khí quản làm cánh mày râu mắc tương đối khó thở, ho khan, nghẹt thở. Nguyên nhân có thể do khá nhiều loại thuốc khác nhau gây ra như kháng sinh, huyết thanh, thuốc chống viêm NSAID...

tham khảo: Phong kham da khoa dai dong

Dấu hiếu bất lợi ở da do thuốc có khả năng biểu hiện phản ứng có hại vô cùng nặng gọi là hội chứng Stevens - Johnson (hội chứng Hồng ban đa dạng có bọng nước) cũng như hội chứng Lyell (hội chứng Hoại tử tiêu thượng bì nhiễm độc). Đây là hai hiện tượng nhiễm độc da nghiêm trọng nhất và người bị bệnh nên được nhập viện để cứu điều trị.

biểu hiện bất lợi ở con đường tiêu hóa

Có các triệu chứng nhẹ như buồn nôn, nôn… tới nặng như xuất huyết tức chảy máu đường tiêu hóa.

Buồn nôn, nôn:

Buồn nôn, nôn là một biểu hiện vô cùng thường thấy khi sử dụng thuốc. Khá nhiều thuốc có tác dụng phụ trên đường tiêu hóa dẫn đến buồn nôn, nôn như thuốc giảm đau, NSAID, thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh… nguyên nhân là do các loại thuốc này có chứa chất kích thích gây hại niêm mạc dạ dày, làm dạ dày nâng cao co bóp cũng như đẩy thức ăn trào ngược lên gây ra trường hợp buồn nôn, nôn. Trường hợp nhẹ, thoáng qua thì không buộc phải ngừng thuốc, nhưng các triệu chứng trên nặng bắt buộc buộc phải thay đổi đường sử dụng thuốc, ví dụ từ thuốc uống chuyển qua dùng dạng thuốc tiêm, thuốc đặt...

ngoài việc kích thích dạ dày dẫn tới buồn nôn, nôn có rất nhiều thuốc này chỉ làm cho bệnh nhân cảm giác bụng cồn cào, khó chịu. Để khắc phục những hiện tượng này, buộc phải dùng thuốc ngay sau lúc ăn hoặc uống với nhiều nước giúp thuốc trôi thật nhanh xuống ruột.

Tiêu chảy:

Tiêu chảy là một biểu hiện hoặc xảy ra lúc đang dùng một thuốc nào đó, đặc biệt là thuốc kháng sinh (spiramycin, nhóm cephalosporin, metronidazol, macrolid, tetracyclin…). Kháng sinh có tác dụng diệt khuẩn, tuy nhiên lại không phân biệt được ký sinh trùng có ích và ký sinh trùng có hại sống bình thường ở ruột cần tiêu diệt cả hai. Việc tiêu diệt này khiến cho mất cân bằng hệ ký sinh trùng trong ruột, tạo điều kiện cho tạp khuẩn gây căn bệnh phát triển (đặc biệt có loại ký sinh trùng rất có hại gây ra tiêu chảy là Clostridium dificile).

Viêm loét dạ dày, chảy máu đường tiêu hóa:

bệnh nhân sẽ thấy có biểu hiện đau bụng (khi mắc viêm loét dạ dày) hay đi ngoài phân đen (do chảy máu đường tiêu hóa)… một số thuốc thường gây ra dấu hiệu bất lợi này là các thuốc NSAID, những thuốc kháng viêm corticoid (như dexamethason…) thường dùng trong các bệnh lý xương khớp, nhất là đối với người cao tuổi. Thuốc có khả năng gây viêm, loét, chảy máu tiêu hóa, thậm chí là thủng dạ dày - ruột… nguy cơ đe dọa tính mạng nếu không thể nào cấp cứu nhanh chóng.

các dấu hiệu bất lợi thường xảy ra kể ở trên chính là triệu chứng của tác dụng phụ của thuốc gọi tắt ADR.

Lời khuyên của thầy thuốc

Để phòng ngừa một số biểu hiện thất thường tức phòng ngừa ADR, người dùng thuốc cần lưu ý mấy điều sau:

- Chỉ thật cần thiết mới sử dụng thuốc. Hoàn toàn không cần lạm dụng dù chỉ là vitamin.

- nếu được chuyên gia thăm khám ghi đơn thuốc, buộc phải dùng đúng, dùng đủ (không dư không thiếu) một số thuốc ghi trong đơn cũng như thực hiện tốt theo lời chỉ dẫn.

- Trước khi sử dụng một thuốc, nên đọc kỹ bản hướng dẫn hay hỏi dược sĩ tại nhà thuốc về những điều nên biết, trong đấy có: Tác dụng phụ tức ADR, những thận trọng khi dùng thuốc, chống chỉ định (tức các trường hợp không được sử dụng thuốc).

- khi đang dùng thuốc nếu bị biểu hiện bất thường (có thể mắc ADR) phải ngưng ngay thuốc và đi tái kiểm tra báo cho b.sĩ biết để b.sĩ cho hướng xử trí. phong kham dai dong